Αιμορροϊδοπάθεια: Μία ενοχλητική πάθηση

Η αιμορροϊδοπάθεια, αφορά την συχνή επανεμφάνιση ενοχλητικών και επώδυνων εξογκωμάτων στην περιοχή του πρωκτού και του κατώτερου τμήματος του εντέρου, που είναι γνωστά και ως αιμορροΐδες. Ουσιαστικά οι αιμορροΐδες προκύπτουν από τη διόγκωση και φλεγμονή των φλεβών στο σημείο, ενώ ανάλογα το σημείο που εμφανίζονται, μπορεί να είναι εσωτερικές ή εξωτερικές.

Και ενώ οι εξωτερικές είναι απλώς μικρά επώδυνα εξογκώματα που προβάλουν στον πρωκτό, οι εσωτερικές αιμορροΐδες είναι μία αρκετά πιο ενοχλητική κατάσταση και ανάλογα με το στάδιο εξέλιξής τους μπορεί να χαρακτηριστούν ως 1^ου, 2^ου, 3^ου ή και 4^ου βαθμού. Στοιχεία όπως η θέση και ο βαθμός της αιμορροϊδοπάθειας καθορίζουν σε μεγάλο βαθμό τον τρόπο αντιμετώπισής της πάθησης που θα σας προτείνει ο γιατρός.

Πότε εμφανίζονται και γιατί

Τα αίτια που προκαλούν την αιμορροϊδοπάθεια μπορεί να ποικίλουν αλλά σίγουρα σχετίζονται σε μεγάλο βαθμό με την καθημερινότητα του ασθενούς, την διατροφή και τη γενικότερη κλινική του εικόνα. Συγκεκριμένα, τα πιο συχνά αίτια που προκαλούν την αιμορροϊδοπάθεια είναι:

• Δυσκοιλιότητα: Η συχνή πίεση κατά την κένωση μπορεί να προκαλέσει φλεγμονή των φλεβών.
• Διάρροια: Επαναλαμβανόμενες διάρροιες μπορεί να ερεθίσουν την περιοχή του πρωκτού.
• Εγκυμοσύνη: Η αυξημένη πίεση στην κοιλιακή περιοχή κατά την εγκυμοσύνη μπορεί να οδηγήσει στην ανάπτυξη αιμορροΐδων.
• Παχυσαρκία: Το υπερβολικό βάρος αυξάνει την πίεση στην περιοχή του πρωκτού.
• Καθιστική Ζωή: Η παρατεταμένη καθιστική ζωή μπορεί να συμβάλλει στην ανάπτυξη αιμορροΐδων.
• Διατροφή με ανεπάρκεια σε Φυτικές Ίνες: Η έλλειψη φυτικών ινών στη διατροφή μπορεί να προκαλέσει δυσκοιλιότητα και να επιδεινώσει τα συμπτώματα.

Συμπτώματα

Εκτός του ότι είναι επώδυνη και ενοχλητική, τα συμπτώματα της αιμορροϊδοπάθειας μπορεί να ποικίλλουν ανάλογα τον βαθμό και τη θέση των αιμορροΐδων, αλλά τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα της πάθησης είναι:

• Πόνος: Μπορεί να είναι οξύς και να επιδεινώνεται κατά την κένωση του εντέρου.
• Αιμορραγία: Συνήθως εμφανίζεται ως έντονο κόκκινο αίμα στο χαρτί υγείας ή στην τουαλέτα.
• Κνησμός: Ερεθισμός και κνησμός στην περιοχή του πρωκτού.
• Οίδημα: Διόγκωση και ευαισθησία γύρω από τον πρωκτό.
• Έκκριση: Μικρή ποσότητα βλέννας μπορεί να απελευθερωθεί από το ορθό.

Αντιμετώπιση

Η αντιμετώπιση της αιμορροϊδοπάθειας μπορεί να περιλαμβάνει αλλαγές στη διατροφή και τον τρόπο ζωής, καθώς και φαρμακευτική αγωγή, ή χειρουργική επέμβαση στις σοβαρές και συχνά υποτροπιάζουσες περιπτώσεις.

Συντηρητική Αντιμετώπιση

• Αυξημένη Πρόσληψη Φυτικών Ινών: Η κατανάλωση τροφών πλούσιων σε φυτικές ίνες, όπως φρούτα, λαχανικά και πλήρη δημητριακά, μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη της δυσκοιλιότητας.
• Ενυδάτωση: Η επαρκής πρόσληψη νερού βοηθά στη διατήρηση των κοπράνων μαλακών και διευκολύνει την κένωση.
• Τακτική Άσκηση: Η σωματική άσκηση βελτιώνει τη λειτουργία του εντέρου και μειώνει την πίεση στις φλέβες του πρωκτού.
• Αποφυγή Παρατεταμένης Καθιστικής Ζωής: Η συχνή αλλαγή θέσης και τα διαλείμματα από την καθιστική ζωή μειώνουν την πίεση στην περιοχή του πρωκτού.

Φαρμακευτική και Χειρουργική Αντιμετώπιση

• Τοπικά Σκευάσματα: Αλοιφές και υπόθετα μπορούν να ανακουφίσουν τον πόνο και τον κνησμό.
• Αναλγητικά: Τα αντιφλεγμονώδη φάρμακα μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση της φλεγμονής.
• Επεμβάσεις: Σε περιπτώσεις σοβαρών αιμορροΐδων, μπορεί να χρειαστεί χειρουργική επέμβαση, όπως η αιμορροϊδεκτομή ή η απολίνωση των αιμορροΐδων.

Βαθμός πάθησης και θεραπεία

Οι εσωτερικές αιμορροΐδες μπορεί να είναι:

1^ου Βαθμού

Η αιμορροϊδοπάθεια πρώτου βαθμού είναι η πιο ήπια μορφή της πάθησης. Οι αιμορροΐδες σε αυτό το στάδιο βρίσκονται μέσα στο ορθό και δεν προβάλλουν εκτός του πρωκτού, ενώ στα συμπτώματα μπορεί να παρατηρήσετε ελαφριά αιμορραγία κατά την κένωση και μία αίσθηση δυσφορίας ή κνησμού στην περιοχή του πρωκτού.

Σε αυτό το στάδιο, τα συμπτώματα μπορούν να διαχειριστούν με αλλαγές στη διατροφή, αυξημένη πρόσληψη φυτικών ινών και υγρών, καθώς και με τη χρήση τοπικών σκευασμάτων.

2^ου Βαθμού

Η αιμορροϊδοπάθεια δευτέρου βαθμού χαρακτηρίζεται από την προβολή των αιμορροΐδων έξω από τον πρωκτό κατά τη διάρκεια της κένωσης, αλλά αυτές επανέρχονται αυτόματα στη θέση τους μετά τη διαδικασία. Τα συμπτώματα μπορεί να είναι αιμορραγία και δυσφορία κατά την κένωση αλλά και προβολή των αιμορροΐδων έξω από τον πρωκτό, η οποία επανέρχεται αυτόματα.

Η θεραπεία σε αυτό το στάδιο μπορεί να περιλαμβάνει συντηρητικές μεθόδους, όπως διατροφικές αλλαγές και φαρμακευτική αγωγή, καθώς και επεμβατικές μεθόδους, όπως η σκληροθεραπεία ή η απολίνωση με ελαστικούς δακτυλίους.

3^ου Βαθμού

Στην αιμορροϊδοπάθεια τρίτου βαθμού, οι αιμορροΐδες προβάλλουν έξω από τον πρωκτό κατά την κένωση και δεν επανέρχονται αυτόματα στη θέση τους, αλλά πρέπει να τις επαναφέρει ο ασθενής χειροκίνητα. Επιπλέον σε αυτό το στάδιο μπορεί να παρουσιάσει επίμονη αιμορραγία και πόνο, οίδημα στην περιοχή και βλεννώδεις εκκρίσεις. Η αντιμετώπιση σε αυτό το στάδιο μπορεί να απαιτεί πιο δραστικές μεθόδους, όπως η αιμορροϊδοπλαστική με laser, η απολίνωση με ελαστικούς δακτυλίους, η ανώδυνη θεραπεία HAL και άλλες ελάχιστα επεμβατικές διαδικασίες.

4^ου βαθμού

Η αιμορροϊδοπάθεια τέταρτου βαθμού είναι η πιο σοβαρή μορφή της πάθησης. Οι αιμορροΐδες προβάλλουν μόνιμα από τον πρωκτό και δεν μπορούν να επανέλθουν ούτε χειροκίνητα. Σε αυτή την περίπτωση τα συμπτώματα μπορεί να είναι:

• Συνεχής και έντονη αιμορραγία.
• Σοβαρός πόνος και δυσφορία.
• Μόνιμη πρόπτωση των αιμορροΐδων.
• Πιθανές επιπλοκές όπως θρόμβωση και έλκη.

Η θεραπεία σε αυτό το στάδιο συχνά απαιτεί χειρουργική επέμβαση, όπως η αιμορροϊδεκτομή ή άλλες πιο εξειδικευμένες χειρουργικές τεχνικές, για να ανακουφιστούν τα συμπτώματα και να αποφευχθούν οι επιπλοκές.

Διαχείριση με σωστή διατροφή

Η σωστή διατροφή παίζει καθοριστικό ρόλο στην πρόληψη και τη διαχείριση των αιμορροΐδων. Οι παρακάτω διατροφικές συμβουλές και συστάσεις μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση των συμπτωμάτων και στην πρόληψη της επιδείνωσης της πάθησης.

Αυξημένη Πρόσληψη Φυτικών Ινών

Οι φυτικές ίνες είναι απαραίτητες για την καλή λειτουργία του πεπτικού συστήματος και βοηθούν στην πρόληψη της δυσκοιλιότητας, η οποία είναι κύριος παράγοντας που συμβάλλει στην ανάπτυξη αιμορροΐδων.

Τροφές πλούσιες σε φυτικές ίνες:

• Φρούτα: Μήλα, αχλάδια, μούρα, πορτοκάλια.
• Λαχανικά: Καρότα, μπρόκολο, σπανάκι, λάχανο.
• Δημητριακά ολικής άλεσης: Βρώμη, κριθάρι, καστανό ρύζι, ψωμί ολικής άλεσης.
• Όσπρια: Φακές, φασόλια, ρεβίθια.

Επαρκής Ενυδάτωση

Η επαρκής πρόσληψη υγρών βοηθά στη διατήρηση των κοπράνων μαλακών, διευκολύνοντας την κένωση και μειώνοντας την πίεση στις φλέβες του πρωκτού.

• Πίνετε τουλάχιστον 8 ποτήρια νερό την ημέρα.
• Αποφύγετε την υπερβολική κατανάλωση καφεΐνης και αλκοόλ, που μπορούν να προκαλέσουν αφυδάτωση.

Αποφυγή Τροφών που Προκαλούν Δυσκοιλιότητα

Ορισμένες τροφές μπορεί να συμβάλλουν στη δυσκοιλιότητα και να επιδεινώσουν τα συμπτώματα της αιμορροϊδοπάθειας. Τέτοιες τροφές είναι:

• Επεξεργασμένα τρόφιμα: Έτοιμα γεύματα, σνακ και γλυκά.
• Κόκκινο κρέας: Προτιμήστε πηγές πρωτεΐνης με υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες, όπως τα όσπρια και οι ξηροί καρποί.
• Λευκά προϊόντα: Άσπρο ψωμί, λευκά ζυμαρικά και ρύζι. Αντικαταστήστε τα με προϊόντα ολικής άλεσης.

Κατανάλωση Προβιοτικών

Τα προβιοτικά συμβάλλουν στη διατήρηση της υγιούς μικροχλωρίδας του εντέρου και μπορούν να βοηθήσουν στην πρόληψη της δυσκοιλιότητας.

Τροφές πλούσιες σε προβιοτικά:

• Γιαούρτι με ζωντανές καλλιέργειες.
• Κεφίρ.
• Ξινολάχανο (σαουκράουτ).
• Μίσο, κομπούχα και άλλα τρόφιμα που έχουν υποστεί ζύμωση.

Συμπερίληψη Υγιεινών Λιπαρών στη Διατροφή

Τα υγιεινά λιπαρά μπορούν να βοηθήσουν στη βελτίωση της πέψης και στη μείωση της φλεγμονής.

Πηγές υγιεινών λιπαρών:

• Ελαιόλαδο.
• Ξηροί καρποί και σπόροι.
• Αβοκάντο.
• Λιπαρά ψάρια όπως ο σολομός και το σκουμπρί.

Να θυμάστε ότι οι αλλαγές στη διατροφή σας πρέπει να γίνονται σταδιακά καθώς αν είναι ξαφνικές μπορεί να προκαλέσουν πεπτικά προβλήματα. Είναι καλύτερο να εισάγετε τις φυτικές ίνες σταδιακά στη διατροφή σας και να πίνετε άφθονο νερό για να αποφύγετε το φούσκωμα και τις κράμπες.