Χολοκυστίτιδα

 Χολοκυστίτιδα αποκαλείται η οξεία φλεγμονή στη χολή, η οποία αποτελεί μία από τις συνηθέστερες επιπλοκές που μπορεί προκληθεί εξαιτίας της χολολιθίασης.

Τι είναι η οξεία χολοκυστίτιδα;

Η χολοκυστίτιδα αποτελεί μία από τις πιο συνήθεις επιπλοκές της χολολιθίασης, όπως αναφέρθηκε και προηγουμένως. Αποτελεί μία πάθηση, η οποία χαρακτηρίζεται από φλεγμονή της χοληδόχου κύστης, λόγω της απόφραξης του κυστικού πόρου. Το αποτέλεσμα είναι να εμποδίζεται η παροχέτευση της χολής, με συνέπεια την αύξηση πίεσης στη χολή. Η χολοκυστίτιδα χαρακτηρίζεται από πόνο, πυρετό, ναυτία και εμετό. Η διάγνωσή της γίνεται με την απαραίτητη γενική εξέταση αίματος και το υπερηχογράφημα. Ο τρόπος με τον οποίο θα αντιμετωπιστεί περιλαμβάνει οπωσδήποτε εισαγωγή του ασθενή στο νοσοκομείο.

Ποιοι είναι οι τύποι της χολοκυστίτιδας;

Οι κύριοι τύποι της χολοκυστίτιδας είναι δύο. Είναι η Λιθιασική χολοκυστίτιδα και η Αλιθιασική χολοκυστίτιδα. Ας τις δούμε αναλυτικότερα:

Λιθιασική Χολοκυστίτιδα

Η λιθιασική χολοκυστίτιδα αποτελεί τον πιο συχνό τύπο της πάθησης, καθώς αφορά το 95% των περιπτώσεων.

Λιθιασική χολοκυστίτιδα έχουμε όταν ο κυστικός πόρος (ο πόρος που συνδέει τον χοληδόχο πόρο με τη χοληδόχο κύστη) μπλοκαριστεί από έναν χολόλιθο (πέτρα στη χολή) ή χολική λάσπη (μείγμα χολής και χολικών κρυστάλλων από άλατα και χοληστερόλη). Το αποτέλεσμα είναι να συσσωρεύεται χολή μέσα στη χοληδόχο κύστη, να μην γίνεται η απορροή της προς τα χοληφόρα σωληνάκια και το λεπτό έντερο, και να αυξάνεται, έτσι, η πίεση μέσα στην κλειστή κοιλότητα της χοληδόχου κύστης. Ενδεχόμενες βακτηριακές λοιμώξεις και κάποιες από τις χημικές ουσίες που υπάρχουν στη χολή ίσως βλάψουν τη χοληδόχο κύστη και δημιουργήσουν φλεγμονές. Σημειώνεται πως σχεδόν στο 1/5 των περιπτώσεων μπορεί να έχουμε και ανάπτυξη βακτηρίων.

Αλιθιασική Χολοκυστίτιδα

Η αλιθιασική χολοκυστίτιδα είναι μεν λιγότερο πιθανό να συμβεί, αλλά πρόκειται για τον πιο σοβαρό τύπο της πάθησης και η εξέλιξη της φλεγμονής μπορεί να είναι ραγδαία. Παρατηρείται συχνότερα σε ασθενείς που πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη και ακόμα σε περιπτώσεις:

• ισχαιμίας της χοληδόχου κύστης
• προβλημάτων κινητικότητας του κυστικού πόρου
• παρασιτικών λοιμώξεων
• συστηματικών ασθενειών
• τραυματισμών
• κάκωσης της χοληδόχου κύστης έπειτα από χειρουργική επέμβαση

 Συμπτώματα χολοκυστίτιδας

Το βασικό σύμπτωμα της χολοκυστίτιδας είναι ο οξύς πόνος στο τμήμα της κοιλιάς άνω δεξιά, ο οποίος πολλές φορές αντανακλά στην πλάτη ή τον δεξιό ώμο. Τα χαρακτηριστικά αυτού του οξύ πόνου είναι ότι παρουσιάζεται ξαφνικά, είναι συνεχόμενος και για αρκετές ώρες. Επιπλέον, λόγω της θέσης όπου βρίσκεται η χολή οι βαθιές ανάσες κάνουν τον πόνο ακόμα πιο επώδυνο, ενώ τα συνηθισμένα παυσίπονα δεν έχουν αποτέλεσμα. Εκτός, όμως, από τον πόνο η χολοκυστίτιδα μπορεί να εκφραστεί (πολλές φορές ως επακόλουθο ενός λιπαρού γεύματος) με:

• ναυτία
• εμετό
• ανορεξία
• αδυναμία λήψης τροφής
• εφίδρωση
• υψηλό πυρετό (>38)
• ίκτερο/ικτερική χροιά
• διάταση της κοιλίας/κοιλιακή διάταση

Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο;

Οι παράγοντες κινδύνου για ανάπτυξη χολόλιθων αφορούν άτομα:

• των οποίων η διατροφή είναι πλούσια σε λιπαρά
• που πάσχουν από παχυσαρκία
• που έχασαν απότομα βάρος
• άνω των 40 ετών και ειδικά άνω των 60 ετών
• με ανοιχτόχρωμα μάτια

Η χολολιθίαση εμφανίζεται συχνότερα σε γυναίκες εξαιτίας ορμονικών παραγόντων, με συνέπεια να κινδυνεύουν ακόμα περισσότερο συγκριτικά με τους άνδρες. Ο κίνδυνος, λοιπόν, είναι αυξημένος συγκεκριμένα για γυναίκες που:

• λαμβάνουν ορμονικές θεραπείες
• κάνουν λήψη αντισυλληπτικών
• είχαν πολλαπλές εγκυμοσύνες 

Διάγνωση

Η διάγνωση της οξείας φλεγμονής στη χολή περιλαμβάνει μία σειρά από εξετάσεις όπως:

• κλινική εξέταση συνδυαστικά με το ιστορικό του ασθενή
• αιματολογικό έλεγχο
• απεικονιστικές εξετάσεις (υπερηχογράφημα και ακτινογραφία)
• αξονική ή και μαγνητική τομογραφία, αν ο χειρουργός το θεωρήσει απαραίτητο

Η διάγνωση συνιστάται να γίνεται από ειδικό χειρουργό, που θα σχεδιάσει άμεσα και το πλάνο της θεραπείας ώστε οι πιθανότητες ενδεχόμενων επιπλοκών είναι μειωμένες. 

Επιπλοκές της οξείας χολοκυστίτιδας

Η οξεία χολοκυστίτιδα αποτελεί μία από τις επείγουσες καταστάσεις, οι οποίες πρέπει να επιλύονται χειρουργικά, αλλιώς υπάρχει σοβαρός κίνδυνος:

• ανάπτυξης πύου στη χοληδόχο κύστη (εμπύημα)
• νέκρωσης του τοιχώματος της χοληδόχου κύστης (γάγγραινα)
• περιτονίτιδας
• διάτρησης της χοληδόχου κύστης
• χολοκυστικού συριγγίου (προσκόλλησης, δηλαδή, της χοληδόχου κύστης σε κοντινά κοιλιακά όργανα, νέκρωσης των ιστών εκεί όπου συμβεί η προσκόλληση και ρήξης προς τον αυλό του εντέρου ή του στομάχου)

Θεραπεία χολοκυστίτιδας

Η θεραπεία της χολοκυστίτιδας μπορεί να είναι εξωνοσοκομειακή ή ενδονοσοκομειακή. Είναι σαφές ότι σε πιο ήπιες περιπτώσεις ίσως ο ασθενής ακολουθήσει ένα πλάνο θεραπείας στο σπίτι του.

Η εξωνοσοκομειακή αντιμετώπιση περιλαμβάνει τα εξής:

• συγκεκριμένη διατροφή για να ανακουφιστεί η χοληδόχος κύστη
• ενδοφλέβια χορήγηση των απαραίτητων υγρών
• λήψη παυσίπονων χαπιών
• λήψη αντιβίωσης, αν υπάρχει υποψία λοίμωξης

Η ενδονοσοκομειακή θεραπεία είναι η μόνη λύση είτε για περιπτώσεις χολοκυστίτιδας βαριάς μορφής είτε για αναποτελεσματικές εξωνοσοκομειακές θεραπείες. Η πλέον ενδεδειγμένη χειρουργική θεραπεία είναι η λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή (η αφαίρεση της χοληδόχου κύστης με λαπαροσκόπηση), αν και δεν αποκλείεται η εφαρμογή της ανοικτής επέμβασης σε κάποιες περιπτώσεις. Υπάρχει, επίσης, η πιθανότητα της διαδερμικής χολοκυστοστομίας, αν είναι αδύνατο για τον ασθενή να υποβληθεί σε ολική αναισθησία.

Λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή

Η χειρουργική επέμβαση για την αντιμετώπιση της χολοκυστίτιδας λαπαροσκοπικά είναι η πλέον σύγχρονη και ελάχιστα επεμβατική τεχνική, με εξαιρετικά μετεγχειρητικά αποτελέσματα. Γίνεται με γενική αναισθησία και διαρκεί συνήθως μισή με μία ώρα. Τα οφέλη της λαπαροσκοπικής χολοκυστεκτομής είναι πολλαπλά, γι’ αυτό και προτιμάται στην πλειονότητα των περιπτώσεων. Εκτός από τα προαναφερθέντα, σημειώνονται επίσης το καλύτερο αισθητικό αποτέλεσμα, η γρήγορη ανάρρωση, η ταχύτερη επιστροφή στις καθημερινές δραστηριότητες και η μείωση των πιθανών επιπλοκών στο ελάχιστο.

Επικοινωνήστε με τον Διευθυντή Γενικής Χειρουργικής Ιατρικό Κέντρο Αθηνών Ψυχικού Δρ. Δημήτρη Ζησιάδη αν αντιμετωπίζετε προβλήματα με οξεία ή χρόνια χολοκυστίτιδα και ενημερωθείτε σχετικά με τις επιλογές θεραπείας που έχετε. Ο έμπειρος χειρουργός θα σχεδιάσει το κατάλληλο πλάνο θεραπείας για την περίπτωσής σας, ώστε να βελτιώσετε άμεσα την καθημερινότητά σας.